Bệnh lý
Trẻ nhỏ thường dễ phát triển các vấn đề về tiêu hóa. Rối loạn tiêu hóa ở trẻ thường xuất hiện dưới dạng tiêu chảy, táo bón, hoặc khó tiêu. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ, và vì vậy, nên được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Ở bài viết sau đây, chúng tôi sẽ chia sẻ 10+ mẹo chữa rối loạn tiêu hóa cho trẻ nhỏ an toàn và hiệu quả.
Xem thêm:
Chữa bệnh rối loạn tiêu hóa bằng đông y hiệu quả và an toàn tại nhà
11 Địa chỉ khám chữa rối loạn tiêu hoá uy tín ở TP.HCM và Hà Nội
Chữa rối loạn tiêu hóa bằng diện chẩn có hiệu quả như thế nào?
Rối loạn tiêu hóa ở trẻ là bệnh gì?
Bệnh tiêu hóa rối loạn là hiện tượng mà hệ tiêu hóa gặp khó khăn trong việc hoạt động một cách bất thường, thường đi kèm với đau bụng và biến đổi trong quá trình tiêu hóa thức ăn.
Tuy rằng tình trạng này không đe dọa tính mạng hoặc sức khỏe tức thì, nhưng nó có tác động không tốt đến sự phát triển của trẻ. Rối loạn tiêu hóa kéo dài có thể gây ra suy dinh dưỡng và tình trạng phát triển chậm, đặc biệt là trong giai đoạn trẻ con, khi trẻ cần lượng dinh dưỡng đáng kể để phát triển.
Hơn nữa, nếu bệnh tiêu hóa rối loạn kéo dài không được điều trị thích hợp, nó có thể tiến triển thành tình trạng mãn tính, và trẻ có thể trải qua các triệu chứng này khi lớn lên.
Nguyên nhân và biểu hiện rối loạn tiêu hóa ở trẻ
Nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ, trong đó có ba nguyên nhân phổ biến sau:
- Hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện:
Trẻ em có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Do đó, việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn, ăn các loại thức ăn khó tiêu hoặc mắc nhiễm khuẩn có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, thể hiện qua các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy và tình trạng đi ngoài phân không ổn định.
- Thức ăn không đảm bảo vệ sinh:
Sử dụng thức ăn không đảm bảo vệ sinh là một trong những nguyên nhân chính gây ra ngộ độc tiêu hóa ở trẻ nhỏ. Trẻ có thể phản ứng bằng cách nôn mửa hoặc tiêu chảy khi tiêu thụ thức ăn có khả năng nhiễm độc.
- Sự mất cân bằng dinh dưỡng:
Một số phụ huynh thường tập trung vào việc đảm bảo con ăn đầy đặn và nhiều, nhưng không chú trọng đến việc cân bằng các chất dinh dưỡng. Ví dụ, việc cung cấp quá nhiều đạm và chất béo trong khẩu phần ăn của con có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, làm cho hệ tiêu hóa không thể xử lý hết thức ăn và gây ra tình trạng đầy bụng và khó tiêu.
Vì vậy, phụ huynh nên đảm bảo cung cấp đủ bốn loại dinh dưỡng chính, gồm đạm, chất béo, carbohydrate, cùng với vitamin và khoáng chất, để đảm bảo sức khỏe tiêu hóa của con.
Triệu chứng
Khi xảy ra rối loạn tiêu hóa ở trẻ, những triệu chứng dưới đây có thể xuất hiện:
- Táo bón: Tình trạng này thường được xác định khi trẻ chỉ đi đại tiện một lần trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 ngày. Phân của trẻ thường trở nên cứng, khó đi, có đặc điểm dạng viên sỏi hoặc phân to. Trẻ có thể trải qua khó khăn và cảm thấy đau khi đi tiêu, thậm chí có thể đi tiêu kèm theo máu.
- Tiêu chảy: Tiêu chảy thường xảy ra khi trẻ đi tiêu nhiều hơn 3 lần trong một ngày, và phân thường có đặc điểm dạng lỏng, có thể chứa chất nhầy và máu.
- Đầy bụng, khó tiêu: Rối loạn tiêu hóa có thể gây ra cảm giác đầy bụng, khó tiêu cho trẻ. Trẻ có thể trải qua các triệu chứng như bóng hơi, ợ hơi và tăng sự tiết chất nhầy trong dạ dày.
- Nôn trớ: Nôn trớ thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh, có thể là kết quả của việc bé bú quá nhiều hoặc nằm trong tư thế không đúng. Tuy nhiên, nếu trẻ vẫn thường xuyên trớ sau khi tròn 1 tuổi, đó có thể là một dấu hiệu cho thấy hệ tiêu hóa của trẻ đang gặp vấn đề.
- Bú kém, quấy khóc: Rối loạn tiêu hóa có thể làm cho trẻ trở nên khó chịu, mệt mỏi và đau bụng, dẫn đến việc trẻ thường xuyên quấy khóc. Do hệ tiêu hóa gặp vấn đề, việc tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng bị ảnh hưởng, có thể làm cho trẻ bú kém, thể hiện sự không hứng thú với việc ăn uống và có thể dẫn đến lười ăn.
Tổng hợp 10+ cách chữa rối loạn tiêu hóa cho trẻ nhỏ
Rối loạn tiêu hóa có tác động trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của trẻ và có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển sau này của bé. Trong nhiều trường hợp, rối loạn tiêu hóa kéo dài có thể gây ra tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng, và chậm phát triển, gây ra ảnh hưởng lớn tới tương lai của trẻ.
Do đó, khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa, việc điều trị nhanh chóng là rất quan trọng và không nên để tình trạng này kéo dài. Dưới đây là 10+ cách rối loạn tiêu hóa cho trẻ nhỏ có thể thực hiện tại nhà mà các bậc phụ huynh có thể tham khảo như sau:
Bữa ăn cần chứa thực phẩm có lợi cho hệ tiêu hóa
Ngay cả khi trẻ không gặp rối loạn tiêu hóa, việc đưa vào khẩu phần ăn của bé những thực phẩm có lợi cho hệ tiêu hóa là quan trọng.
Các bậc phụ huynh nên thường xuyên cho con ăn các thực phẩm như sữa chua và men vi sinh để tăng cường sức kháng cho hệ tiêu hóa và bảo vệ sự cân bằng vi khuẩn đường ruột.
Uống trà bạc hà và hoa cúc
Trà bạc hà và hoa cúc chứa các hoạt chất chống viêm và giảm đau, vì vậy khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa, có thể cân nhắc cho trẻ uống trà này để cải thiện tình trạng. Trà hoa cúc giúp tinh thần sảng khoái, giảm buồn nôn và giảm đau bụng.
Hơn nữa, lá bạc hà cũng chứa tinh dầu và các chất có khả năng làm dịu co thắt dạ dày, từ đó giúp giảm đi các triệu chứng của bệnh một cách hiệu quả.
Giấm táo
Khi dạ dày thiếu axit, có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Vì vậy, cách để tăng cường axit trong dạ dày và cải thiện các triệu chứng rối loạn tiêu hóa có thể là sử dụng giấm táo.
Cách thực hiện: Hòa 1-2 thìa giấm táo vào một cốc nước ấm và cho trẻ uống. Việc uống nước giấm táo này có thể nhanh chóng giúp giảm đau bụng.
Cam thảo
Theo Đông y, cam thảo có tính chất chống viêm và khả năng giúp làm giảm co thắt trong đường tiêu hóa. Cam thảo cũng có khả năng giảm đau bụng và khó tiêu, làm cho nó trở thành một phương pháp hiệu quả trong việc điều trị rối loạn tiêu hóa ở trẻ.
Cách thực hiện: Khi trẻ gặp rối loạn tiêu hóa, bạn có thể cho trẻ nhai một ít cam thảo hoặc lấy cam thảo pha với nước để cho trẻ uống. Tốt nhất nên uống nước cam thảo trước bữa ăn 30 phút hoặc sau bữa ăn 1 tiếng để đạt hiệu quả tối ưu.
Chanh tươi
Nước chanh tươi không chỉ là một loại nước giải khát có khả năng củng cố sức đề kháng, mà còn có tác dụng làm giảm các triệu chứng khó tiêu và cảm giác đầy bụng.
Cách thực hiện: Hằng ngày, cha mẹ có thể cho con uống một cốc nước chanh tươi, bằng cách pha khoảng 1 thìa nước cốt chanh vào nước ấm để giúp cải thiện hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, nên tránh cho trẻ uống nước chanh khi đang đói và không nên sử dụng quá nhiều chanh, vì lượng axit trong chanh có thể gây hại cho dạ dày.
Hồng xiêm xanh
Hồng xiêm xanh, với hương vị chát đặc trưng, thường được sử dụng trong các phương pháp truyền thống để điều trị tiêu chảy và kiết lỵ một cách hiệu quả.
Cách thực hiện: Mẹ có thể thái hồng xiêm xanh thành những lát mỏng, sau đó sao vàng hoặc phơi khô để sử dụng dần. Mỗi lần sử dụng, lấy khoảng 10 lát hồng xiêm xanh ngâm trong nước và cho bé uống dần. Đề nghị uống 2 lần mỗi ngày và tiếp tục trong vài ngày để điều trị tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ.
Cà rốt
Cà rốt không chỉ giàu vitamin A, kali và các khoáng chất có lợi cho sức khỏe, mà còn chứa chất xơ tan trong nước, gọi là pectin, có khả năng làm giảm nhu động của ruột và cung cấp nguồn thức ăn cho lợi khuẩn đường ruột phát triển.
Cách thực hiện: Mẹ có thể sử dụng khoảng 500g cà rốt, gọt vỏ, rửa sạch, và thái thành miếng nhỏ. Nấu cà rốt với khoảng 2 lít nước cho đến khi nước còn lại 1 lít, sau đó tắt bếp. Lọc nước và cho bé uống hoặc sử dụng nước cà rốt để nấu cháo cho trẻ ăn. Điều này sẽ giúp giảm tiêu chảy một cách hiệu quả.
Gừng
Gừng đã lâu được biết đến với khả năng giúp giảm buồn nôn, đầy hơi, và triệu chứng chướng bụng. Vì vậy, cha mẹ có thể sử dụng gừng cho con khi trẻ gặp các vấn đề liên quan đến rối loạn tiêu hóa.
Cách thực hiện: Gừng được tạo thành từ lát mỏng sau khi cạo vỏ và rửa sạch. Mỗi lần sử dụng, bạn có thể pha khoảng 3-4g gừng tươi vào một tách trà, sau đó cho trẻ uống nước. Hãy lưu ý rằng không nên sử dụng quá nhiều gừng, vì điều này có thể gây ra cảm giác ợ chua và rát họng.
Chuối tiêu xanh
Bậc phụ huynh có thể sử dụng chuối tiêu xanh để giúp giảm tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ. Để làm điều này, họ có thể gọt bỏ phần vỏ mỏng bên ngoài của chuối tiêu xanh, giữ lại lớp vỏ xanh bên trong, sau đó xay nhuyễn và nấu cùng với cháo để bé ăn. Đề nghị cho trẻ ăn mỗi ngày 2 lần trong khoảng 3 ngày, và sẽ thấy rõ sự cải thiện về tình trạng tiêu hóa.
Gạo lứt rang
Một phương pháp khác để giúp trị rối loạn tiêu hóa ở trẻ là cho bé uống nước gạo lứt rang.
Cách thực hiện: Mẹ nên rang sơ gạo lứt, cho đến khi nổi mùi thơm, sau đó tắt bếp và để nguội. Sau khi nguội, đổ gạo lứt rang vào một bình thủy tinh để sử dụng dần. Mỗi lần lấy khoảng 100g gạo rang và nấu với 2 lít nước, có thể thêm một ít muối. Sau đó, hộp bình thủy tinh này có thể dùng trong thời gian dài. Mỗi lần lấy ra một ít và đổ vào cốc cho bé uống, thay thế cho nước lọc trong suốt cả ngày. Việc sử dụng liên tục trong khoảng 3-5 ngày sẽ giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa của bé.
Một số biện pháp phòng tránh rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ
Các vấn đề về rối loạn tiêu hóa có thể tạo ra nhiều tác động tiêu cực đến tình trạng sức khỏe, cuộc sống hàng ngày và sự phát triển của trẻ. Vì vậy, việc điều trị các triệu chứng của bệnh càng sớm càng tốt là rất quan trọng để duy trì hệ tiêu hóa của bé trong tình trạng khỏe mạnh.
Một số biện pháp mà bạn có thể xem xét và áp dụng như sau:
Đảm bảo an toàn thực phẩm
An toàn thực phẩm luôn là một ưu tiên hàng đầu trong việc chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ nhỏ. Bậc phụ huynh cần lựa chọn thực phẩm tươi ngon, đảm bảo vệ sinh, không có chất bảo quản hóa học và rửa sạch chúng trước khi chuẩn bị bữa ăn cho bé.
Hơn nữa, sử dụng nguồn nước sạch để nấu các món ăn cho con. Để đảm bảo an toàn, các món ăn dành cho trẻ cần được nấu chín hoàn toàn và uống nước sôi. Tránh cho con ăn các thực phẩm sống, tái, hoặc thức ăn đã qua thời gian lưu trữ quá lâu.
Phân chia bữa ăn
Bởi hệ tiêu hóa của trẻ còn đang phát triển và chưa hoàn thiện, việc tiêu hóa một lượng thức ăn lớn có thể khó khăn. Do đó, quan trọng là chia nhỏ bữa ăn cho trẻ.
Ngoài ba bữa chính, cân nhắc thêm các bữa phụ bằng hoa quả, sữa, sữa chua… để cung cấp thêm dinh dưỡng và hỗ trợ sự phát triển của trẻ. Điều này giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa nếu trẻ chỉ ăn một lượng lớn vào ba bữa chính.
Khuyến khích hoạt động thể chất
Ngoài các quan tâm về dinh dưỡng, cha mẹ cũng nên khuyến khích trẻ tham gia vào hoạt động thể chất để cải thiện sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch. Hoạt động vận động giúp trẻ có sức khỏe tốt hơn và thúc đẩy sự hấp thụ thức ăn.
Bổ sung thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa
Trong chế độ ăn hàng ngày, cha mẹ nên thêm những thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ, bao gồm sữa chua, rau xanh, trái cây, và các sản phẩm men vi sinh.
Bổ sung đầy đủ các loại thực phẩm này sẽ cung cấp sự hỗ trợ cho hệ tiêu hóa của bé, làm cho quá trình tiêu hóa trở nên hiệu quả hơn và hệ tiêu hóa hoạt động một cách trơn tru.
Lựa chọn thức ăn dễ tiêu hóa
Do hệ tiêu hóa của trẻ còn đang phát triển, cha mẹ nên chuẩn bị thức ăn dễ tiêu hóa hơn so với người lớn. Những món như cháo, súp, thịt hầm… sẽ thích hợp cho đường tiêu hóa của bé, giúp dễ dàng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.
Trong bài viết vừa rồi, chúng tôi đã chia sẻ 10+ cách chữa rối loạn tiêu hóa cho trẻ nhỏ bằng các mẹo dân gian. Nếu con của bạn đang gặp khó khăn về tiêu hóa, hãy thử áp dụng những biện pháp này tại nhà để hỗ trợ quá trình điều trị cho bé. Ngoài ra, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên đưa con đi kiểm tra tiêu hóa tại các cơ sở y tế đáng tin cậy để xác định nguyên nhân gây bệnh và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.
