Bệnh lý
Rối loạn kinh nguyệt là một cảnh báo về sức khỏe sinh sản của phụ nữ, cho thấy có sự cảnh báo hoặc vấn đề đang diễn ra. Hiểu rõ rối loạn kinh nguyệt là gì, dấu hiệu, nguyên nhân và phương pháp điều trị có thể giúp người bệnh tự điều chỉnh cũng như can thiệp kịp thời khi cần thiết, từ đó giảm thiểu nguy cơ các biến chứng tiềm ẩn.
Xem thêm:
Tổng hợp các bài thuốc chữa rối loạn kinh nguyệt bằng đông y hiệu quả
6 phòng khám Đông y chữa hiếm muộn , Vô sinh tại TP.HCM và Hà Nội
10+ Bài thuốc chữa rong kinh bằng Đông Y hiệu quả
Rong kinh là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, điều trị và biện pháp phòng ngừa
Rối loạn kinh nguyệt là gì?
Kinh nguyệt, còn được gọi là chu kỳ kinh, là quá trình tự nhiên trong nữ giới, trong đó lớp niêm mạc tử cung bong ra và gây ra hiện tượng chảy máu từ buồng tử cung ra ngoài âm đạo.
Kinh nguyệt thường bắt đầu xuất hiện ở phụ nữ từ 12 đến 16 tuổi, với một chu kỳ trung bình là 28 ngày. Tuy nhiên, có những trường hợp có chu kỳ ngắn hơn khoảng 25 ngày hoặc dài hơn từ 30 đến 35 ngày, và thời gian kinh thường kéo dài từ 3 đến 5 ngày. Thường thì lượng máu mất đi trong mỗi chu kỳ kinh là từ 50 đến 150 ml.
Rối loạn kinh nguyệt là tình trạng mà chu kỳ kinh nguyệt, số ngày có kinh và lượng máu kinh có biểu hiện không bình thường so với chu kỳ kinh trước đó. Điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe, bao gồm cả rối loạn nội tiết, tổn thương hệ sinh dục nữ hoặc thay đổi điều kiện sống môi trường.
Rối loạn kinh nguyệt có thể xảy ra ở phụ nữ ở mọi độ tuổi, mức độ với các biểu hiện khác nhau, bao gồm cả tuổi dậy thì, sinh con và mãn kinh. Nếu không được điều trị kịp thời, rối loạn kinh nguyệt có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, chức năng sinh lý và khả năng sinh sản của phụ nữ.
Biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ
Một chu kỳ kinh nguyệt được coi là đều đặn nếu có một chút thay đổi từ chu kỳ này sang chu kỳ khác. Các biểu hiện sau đây được xem là rối loạn kinh nguyệt, bao gồm:
- Khoảng cách giữa các kỳ kinh ít hơn 24 ngày hoặc dài hơn 38 ngày.
- Mất kinh từ 3 chu kỳ trở lên.
- Lượng máu kinh đột nhiên chảy nhiều hơn hoặc ít hơn so với những chu kỳ thông thường.
- Thời gian hành kinh kéo dài hơn 8 ngày.
- Chảy máu bất thường hoặc xuất hiện đốm máu giữa các chu kỳ kinh, sau quan hệ tình dục hoặc sau mãn kinh.
- Trong kỳ kinh gặp phải các triệu chứng nặng nề như chuột rút, đau bụng dữ dội, buồn nôn và nôn mửa.
Nếu bạn gặp phải bất kỳ một trong những tình huống trên, đây có thể là dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt và bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cũng như điều trị phù hợp.
Nguyên nhân gây ra kinh nguyệt không đều
Thực tế, có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ, và sau đây là những nguyên nhân phổ biến:
Thay đổi nội tiết tố
Sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ có thể xảy ra ở nhiều giai đoạn như dậy thì, mang thai, sinh con, chăm sóc con và giai đoạn mãn kinh.
- Giai đoạn dậy thì: Khi phụ nữ bước vào giai đoạn dậy thì, cơ thể cần một thời gian để cân bằng progesterone và estrogen. Rối loạn kinh thường xảy ra trong giai đoạn này.
- Giai đoạn mang thai: Trong thời gian mang thai, phụ nữ không có kinh, kể cả trong giai đoạn cho con bú.
- Giai đoạn tiền mãn kinh: Trước khi vào giai đoạn mãn kinh, chu kỳ và lượng máu kinh trong cơ thể phụ nữ thay đổi do suy giảm chức năng buồng trứng. Dần dần, kinh nguyệt sẽ mất đi hoàn toàn, và đó là giai đoạn mãn kinh.
Thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống hàng ngày
Sự thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt cũng có thể góp phần vào việc gây ra rối loạn kinh nguyệt. Dưới đây là một số tình huống mà rối loạn kinh nguyệt có thể xảy ra khi các thói quen này bị thay đổi:
- Thay đổi chế độ ăn uống: Phụ nữ có thể thay đổi chế độ ăn uống để tăng cân, giảm cân hoặc vì mục đích khác. Những thay đổi đột ngột trong chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết tố trong cơ thể và gây ra rối loạn kinh nguyệt.
- Áp lực và căng thẳng từ công việc và học hành: Áp lực và căng thẳng từ công việc hoặc học tập có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt. Stress có thể ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết và gây sự mất cân bằng trong chu kỳ kinh nguyệt.
- Sử dụng thuốc tránh thai: Việc sử dụng thuốc tránh thai có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt. Một số loại thuốc tránh thai có thể làm thay đổi môi trường nội tiết và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
Nguyên nhân thực thể khác
- Dấu hiệu thai nghén bất thường.
- Các bệnh lý như tiểu đường, u tuyến yên.
- Các bệnh viêm nhiễm do vi khuẩn gây ra, bao gồm viêm nhiễm đường sinh dục và viêm niêm mạc tử cung.
- Các bệnh lý như u nang buồng trứng, u xơ cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, và buồng trứng đa nang.
Vậy rối loạn kinh nguyệt có nguy hiểm không?
Rối loạn kinh nguyệt hay kinh nguyệt không đều thực sự rất nguy hiểm đối với sức khỏe người bệnh. Nếu kéo dài tình trạng này, bệnh có thể gây ra các nguy cơ gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, thậm chí dẫn đến tử vong.
Dưới đây là một số ảnh hưởng mà người bệnh sẽ gặp nếu không điều trị rối loạn kinh nguyệt sớm, bao gồm:
- Thiếu máu: Rối loạn kinh nguyệt có thể dẫn đến lượng máu kinh nhiều và kéo dài, gây ra tình trạng thiếu máu. Trong trường hợp nghiêm trọng, thiếu máu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và thậm chí là tính mạng.
- Nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa: Chu kỳ kinh kéo dài không chỉ gây phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày mà còn tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, gây ra các bệnh viêm nhiễm “vùng kín” như viêm âm đạo, u nang trong tử cung, viêm buồng trứng và các bệnh phụ khoa khác.
- Nguy cơ vô sinh: Rối loạn kinh nguyệt có thể làm cho việc mang thai khó khăn hơn. Chu kỳ kinh bất thường có thể dẫn đến sự không đều trong quá trình rụng trứng hoặc tắc vòi tử cung do viêm nhiễm.
- Ảnh hưởng đến sinh hoạt tình dục: Quan hệ tình dục trong những ngày “đèn đỏ” có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa. Vì vậy, rối loạn kinh nguyệt một phần nào cũng có thể ảnh hưởng đến cuộc sống tình dục của bạn.
- Ảnh hưởng đến nhan sắc phụ nữ: Hormone estrogen và progesterone đóng vai trò quan trọng trong sắc đẹp của phụ nữ. Rối loạn hormone này có thể ảnh hưởng đến nhan sắc và sự tươi trẻ, gây ra da kém mịn màng, tính khí không ổn định, nóng tính và gây ra cảm giác căng thẳng và mất tự tin.
- Nguy hiểm từ các bệnh lý: Một số trường hợp rối loạn kinh nguyệt có thể là biểu hiện của những bệnh lý nguy hiểm như chửa ngoài tử cung, ung thư niêm mạc tử cung,…
Cách điều trị rối loạn kinh nguyệt không đều
Cách điều trị rối loạn kinh nguyệt sẽ phụ thuộc vào kết quả khám bệnh, xét nghiệm nguyên nhân, mong muốn về mang thai, sinh nở và các yếu tố khác từ phía phụ nữ.
Thông thường, các bác sĩ thường khuyến khích chị em tự điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt bằng cách thay đổi lối sống trước khi áp dụng các phương pháp điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa thích hợp. Sau đây là 3 cách chữa trị rối loạn kinh nguyệt phổ biến và hiệu quả được các bác sĩ khuyên áp dụng, bao gồm:
- Thay đổi lối sống: Chị em nên xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh và bổ sung đủ chất dinh dưỡng. Hạn chế tiêu thụ muối, caffeine, đường và tránh uống rượu bia trước kỳ kinh. Giữ tâm lý thoải mái, không lạm dụng quá nhiều thuốc tránh thai,… những điều này giúp tránh những triệu chứng tiền kinh nguyệt.
- Điều trị nội khoa: Một số loại thuốc có tác dụng giảm cơn đau kinh, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và điều trị chứng mất kinh. Tuy nhiên, không nên tự ý sử dụng thuốc mà nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn về liều lượng thích hợp.
- Điều trị ngoại khoa: Thường được áp dụng trong những trường hợp rối loạn kinh nguyệt do bệnh lý. Chị em có thể tham gia phẫu thuật để loại bỏ nội mạc tử cung hoặc thực hiện phẫu thuật loại bỏ tử cung để điều trị bệnh lý. Sau phẫu thuật, kinh nguyệt thường sẽ hoàn toàn biến mất.
- Điều trị Đông y: Đông y có thể được sử dụng để điều trị và hỗ trợ rối loạn kinh nguyệt không đều. Trong y học truyền thống Đông y, rối loạn kinh nguyệt thường được coi là một dấu hiệu của sự mất cân bằng trong cơ thể. Đông y tập trung vào việc khôi phục sự cân bằng này bằng cách điều hòa lưu thông năng lượng và huyết khí trong cơ thể.
Phòng ngừa rối loạn kinh nguyệt
Để ngăn ngừa sự rối loạn kinh nguyệt, chị em phụ nữ cần lưu ý những điều sau đây:
- Xây dựng và duy trì lối sống lành mạnh bằng cách tuân thủ chế độ dinh dưỡng khoa học và tập luyện đều đặn.
- Đảm bảo thời gian nghỉ ngơi hợp lý và có giấc ngủ đủ và chất lượng.
- Tránh căng thẳng và lo lắng kéo dài bằng cách thực hiện các biện pháp giảm stress như yoga, thảo dược, hoặc tham gia các hoạt động thư giãn.
- Đảm bảo vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là trong thời gian kinh nguyệt. Hạn chế việc sử dụng băng vệ sinh quá lâu và thay mới sau mỗi 4-6 giờ để tránh nhiễm trùng và phát triển vi khuẩn gây bệnh.
- Tìm kiếm ý kiến của bác sĩ để được tư vấn về phương pháp tránh thai hoặc sử dụng thuốc tránh thai phù hợp và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
- Định kỳ thăm khám sức khỏe phụ khoa, ít nhất 6 tháng một lần hoặc theo hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ.
Chúng tôi hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp phụ nữ có hiểu biết rõ hơn về rối loạn kinh nguyệt là gì, cũng như nguyên nhân, biểu hiện và cách phòng tránh. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng hoặc thắc mắc nào, hãy tìm đến các cơ sở y tế, phòng khám hoặc bệnh viện đáng tin cậy để được thăm khám và điều trị kịp thời.
