Rối loạn thần kinh thực vật là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

Rối loạn thần kinh thực vật là gì?

Rối loạn thần kinh thực vật là do những yếu tố nào?

Người bị rối loạn thần kinh thực vật có thể gặp các biến chứng liên quan đến một số bệnh hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị. Dưới đây là danh sách các nguyên nhân và yếu tố có thể gây ra rối loạn thần kinh thực vật:

• Bệnh truyền nhiễm: Bệnh do virus và vi khuẩn, bao gồm ngộ độc thực phẩm và bệnh bạch hầu.
• Bệnh tự miễn và tổn thương cơ thể: Các bệnh tự miễn và tổn thương các bộ phận cơ thể khi hệ thống miễn dịch không thể bảo vệ. Bệnh tiểu đường đặc biệt là nguyên nhân phổ biến nhất gây rối loạn thần kinh thực vật, có thể dẫn đến tổn thương thần kinh trên khắp cơ thể.
• Tổn thương dây thần kinh do phẫu thuật vùng cổ, xạ trị hoặc tác động của hệ miễn dịch trong một số bệnh ung thư.
• Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm và thuốc tim mạch.
• Rối loạn di truyền và rối loạn tâm sinh lý gây ra bởi căng thẳng tinh thần hoặc thủ dâm quá mức ở cả nam và nữ.

Dấu hiệu nhận biết rối loạn thần kinh thực vật

Bệnh rối loạn thần kinh thực vật ảnh hưởng đến nhiều hệ cơ quan trong cơ thể, và điều này dẫn đến một loạt triệu chứng khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến của bệnh này:

• Tim đập nhanh không đều, tạo cảm giác lo lắng và sợ hãi liên tục.
• Chóng mặt, hoa mắt khi đứng dậy hoặc thay đổi tư thế, có thể dẫn đến ngất xỉu.
• Khó thở, cảm giác hụt hơi, đặc biệt khi ở nơi đông người.
• Đau ngực đột ngột hoặc cảm giác nghẹt thở.
• Tay chân run và mồ hôi nhiều.
• Rối loạn giấc ngủ như mất ngủ, giấc ngủ không ngon, hay giấc ngủ không sâu.
• Cảm giác mệt mỏi và mất sức sống.
• Hạn chế trong hoạt động vận động mạnh.
• Rối loạn tiểu tiện, như tiểu khó, giảm cảm giác buồn tiểu, tiểu bất định.
• Rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, táo bón, tiêu chảy, mất khẩu vị.
• Khó nhìn rõ trong bóng tối do phản xạ đồng tử giảm.
• Cảm giác mất tự tin, lo lắng, trầm cảm hoặc thay đổi tâm trạng như cáu gắt.

Rối loạn thần kinh thực vật có chữa được không?

Rối loạn thần kinh thực vật không phải là một bệnh lý cụ thể mà là một tình trạng rối loạn hoạt động của hệ thần kinh tự động. Mặc dù không gây tử vong, nhưng rối loạn thần kinh thực vật ảnh hưởng đến hoạt động, chức năng tự động của cơ thể, bao gồm nhịp tim, huyết áp, tiết mồ hôi và tiêu hóa.

Việc điều trị rối loạn thần kinh thực vật tập trung vào xử lý nguyên nhân gây ra bệnh như viêm não và các nguyên nhân khác. Tuy nhiên, cho đến nay, phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào giảm các triệu chứng của bệnh.

Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị rối loạn thần kinh thực vật bao gồm: Thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống mất ngủ và lo âu, thuốc điều chỉnh chuyển động ruột, thuốc tim mạch và thuốc giảm tiết mồ hôi.

Ngoài ra, kết hợp các phương pháp vật lý trị liệu như xông hơi thuốc tại các điểm huyệt, xoa bóp và bấm huyệt cũng có thể giúp cải thiện quá trình điều trị và phục hồi nhanh chóng hơn.

Cách điều trị bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Phương pháp điều trị bằng Tây y

Việc điều trị rối loạn thần kinh thực vật tập trung chủ yếu vào điều trị nguyên nhân gây bệnh. Mục tiêu của việc điều trị là thiết lập sự cân bằng trong hệ thần kinh, đồng thời cân nhắc tương quan giữa hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh phó giao cảm.

Hiện nay, phương pháp chủ yếu để điều trị rối loạn thần kinh thực vật là sử dụng thuốc, bao gồm:

• Thuốc an thần
• Thuốc chống trầm cảm
• Thuốc chống mất ngủ và rối loạn lo âu
• Thuốc điều chỉnh chuyển động ruột
• Thuốc điều chỉnh cơ thắt bàng quang để điều trị rối loạn tiểu tiện
• Thuốc tim mạch
• Thuốc giảm tiết mồ hôi
• Thuốc điều trị rối loạn cương dương ở nam giới
• Thuốc bôi trơn âm đạo cho phụ nữ

Để đạt được hiệu quả cao trong quá trình điều trị, các bác sĩ khuyên bệnh nhân kết hợp sử dụng phương pháp vật lý trị liệu.

Phương pháp điều trị bằng Đông y 

Rối loạn thần kinh thực vật cũng có thể được chữa trị bằng phương pháp Đông y, một hình thức y học truyền thống của Trung Quốc. Trong Đông y, rối loạn thần kinh thực vật thường được xem là một sự mất cân bằng trong cơ chế hoạt động của các bộ phận và năng lượng trong cơ thể.

Để chữa trị rối loạn thần kinh thực vật bằng Đông y, các chuyên gia thường sử dụng một loạt biện pháp, bao gồm:

• Bài thuốc: Bài thuốc Đông y sẽ được kê đơn dựa trên triệu chứng và nguyên nhân gây ra rối loạn thần kinh thực vật. Những thành phần từ các thảo dược tự nhiên sẽ được sử dụng để tăng cường hoạt động của hệ thần kinh và cân bằng năng lượng trong cơ thể.
• Moxa: Phương pháp moxa sử dụng nhiệt đốt từ cây nụ (mugwort) để kích thích các điểm huyệt trên cơ thể. Moxa có tác dụng điều hòa năng lượng và tuần hoàn máu, giúp cân bằng hoạt động của hệ thần kinh thực vật.
• Massage và bấm huyệt: Kỹ thuật massage và bấm huyệt có thể được áp dụng để kích thích các điểm huyệt trên cơ thể, từ đó cải thiện luồng năng lượng và lưu thông mạch máu, giúp cân bằng hoạt động thần kinh tự động.
• Các phương pháp khác: Ngoài các phương pháp truyền thống đã đề cập, Đông y còn sử dụng các phương pháp khác như các bài tập như qigong và tai chi, thực hành yoga và áp dụng chế độ ăn uống cân bằng.

Phòng ngừa rối loạn thần kinh thực vật